6 jun 2011

Hasta siempre, Nicaragua...

Se acaba por el momento la actuación de Ingeniería Sin Fronteras Galicia en Nicaragua. Dejamos aquí, como no, la evaluación de la tercera fase del programa que estaba en marcha y que acabó en enero de 2011, para que todo el mundo pueda saber que tal fue, extraigan como nosotros las lecciones aprendidas, tanto las buenas como las malas. Todo esto servirá para ir mejorando las actuaciones de desarrollo que el grupo de Desarrollo Rural de ISF Galicia ya ha comenzado a desarrollar desde 2010 en Honduras (podéis seguirlas en el blog).

Alguna cosa más en este blog seguro que iremos colgando de actividades interesantes realizadas o para conocer mejor el país. Ha sido la "segunda estancia" de ISF Galicia en el paisito, que comenzó en 2006 y, como siempre, esto no es un adiós, es un hasta luego.


Los compañeros y compañeras de FIDER y La Cuculmeca, nuestros socios en esta andadura, quedan trabajando en la zona esperamos que por mucho tiempo aprovechando también estas lecciones aprendidas. Suyo ha sido el trabajo y los grandes logros conseguidos, y siempre seguiremos en contacto con ellos para denunciar problemas y sus causas y presionar desde Galicia en su resolución. Seguro que también habrá visitas a ver como va todo.

5 may 2011

Evaluación externa FASE 2 del programa en Sasle

Aquí queda el informe para que veais las lecciones aprendidas en esta FASE 2 (en la que se contó con el apoyo de la Xunta de Galicia y el Concello de Lugo) que sirvieron para mejorar y se tuvieron en cuenta en la FASE 3, de la que pronto también subiremos la evaluación  Informe Evaluación Externa Programa FIDER, FASE 2

18 abr 2011

Como construir un silo

Aquí queda un vídeo onde Don Jorge nos conta como se fan os silos para almacenamento de cereais que se colocaron na FASE 2.



16 mar 2011

Entrevista aos técnicos don Carlos e don Silvio (I)

Alguén dicía que os ollos da PCR son como unha xanela para a poboación do Norte. Abrimos de novo esa xanela para presentarvos a dúas persoas fundamentais no proxecto de ESF en Jinotega: os técnicos de FIDER, don Carlos e don Silvio, quenes na última semana da nosa estancia estiveron contestando a unhas preguntas sobre eles, o seu traballo e as súas impresións sobre o proxecto nas comunidades de Sasle e Los Horcones.

A entrevista é longa, así que aí vai unha primeira entrega. Estade atent@s ás seguintes entradas porque non hai ninguén mellor que eles para coñecer de primeira man o proxecto "Fortalecemento das capacidades das comunidades da microcunca do Río Sasle para unha xestión sostible dos recursos naturais".



Don Carlos: Buenas tardes a todos, mi nombre es Carlos Ortiz Rocha, soy tércnico de la organización no gubernamental de Jinotega FIDER, tengo aproximadamente 5 años de estar trabajando para esta institucición, tengo mucha experiencia en eltrabajo, he trabajado en otras organizaciones y en fincas de café como técnico, pero aquí en FIDER la primera experiencia que tuve cuando entré a trabajar acá fue en un proyecto de mediambiente que era sobre beneficio húmedo: Reducción de las aguas mieles y la pulpa de café, esto para evitar seguir contaminando las aguas de la comunidad Esmeralda. También he trabajado aquí en FIDER sobre recuperación de carteras (crédito). En el actual estamos trabajando un proyecto de mejoramiento del medioambiente en la microcuenca del Río Sasle y tenemos aproximadamente dos años, y estamos trabajando con una donación de Galicia. Creo que este proyecto es el que ha durado más con nosotros y hemos tenido bastante experiencia. Gracias por este proyecto que se dio por ustedes, los gallegos, muchas gracias, nos han ayudado lo suficiente, a nosotros como técnicos, a la institución y a la comunidad, la comunidad se siente muy agradecida por ustedes y va caminando en un paso bastante agigantado de ellos con el trabajo, muchas gracias, esperamos de ustedes que siempre sigan en lucha por ayudarle al campesinado que tiene menos, que son más desposeídos. Y también nosotros, pues, no podemos obviar que les estamos ayudando técnicamente a ellos. Gracias.

Don Silvio: Buenas tardes, mi nombre es Silvio Morales, llevo aproximadamente 25 meses de colaborar en FIDER, anteriormente trabajaba en una institución del estado que estaba relacionado mucho con el cuidado del medioambiente. En este caso la institución se llama MARENA (Ministerio de Mediambiente y los Recursos Naturales). En MARENA laboré trece, doce años y posterioremente vine a laborar aquí en FIDER. Anteriormente, antes de que estuviera en MARENA, estuve trabajando en una empresa privada que es productora de pollos, entonces estuve ahí administrando una granja que tenían ellos, en ese tiempo. Mi preparación es Técnico Superior en Administración Agropecuaria, he tenido también experiencias en trabajar en fincas cafetaleras, y la verdad es que este ha sido tambien un proyecto muy interesante, pues, porque la verdad es que nunca había estado en un proyecto algo parecido a este que tiene FIDER, y la comunidad ha logrado salir adelante debido a su empeño, pues, porque tiene la voluntad de mejorar sus fincas, y mejorar su nivel de vida. Nosotros, pues, con los conocimientos pocos que tenemos hemos tratado de transmitirle esos conocimientos, pero también agradecemos mucho a la Xunta de Galicia, que es la que da el apoyo financiero y a los muchachos, pues, que nos han visitado y que nos han ayudado también a desarrollar nuestras tareas, que son los que integran Ingeñería sin Fronteras. Entonces, la comunidad, como decía Carlos, está muy agradecida con el apoyo que ustedes han dado y nosotros quisiéramos la verdad que este apoyo no terminara aquí y que si pudieran seguir apoyando a estas comunidades sería algo muy bueno... Solamente le agradecemos nuevamente todo su apoyo.

¿Nos podrían describir cuáles son sus funciones laborales relacionadas con el proyecto "Fortalecimiento de las capacidades de las comunidades de la microcuenca del Río Sasle para una gestión sostenible de los recursos naturales?"

Silvio: Bueno, aparte de elaborar los documentos con los que vamos a repartir las diferentes capacitaciones, también damos asistencia técnica a los productores en cuanto a los diferentes temas que hemos visto en el proyecto. En este caso por ejemplo podría mencionar el hecho de cultivar frutales porque es algo nuevo para ellos porque la verdad es que no había frutales dentro de las propiedades de los pequeños productores. Por ejemplo el hecho también de apoyarlos con los conocimientos técnicos en los viveros de café y establecimiento de este más adelante, igual con el cuido de las cerdas, aunque ellos lo manejan así de manera tradicional pues, nosotros hemos querido llegarles con unos temas que ellos desconocían, en el caso del cuido de los cerdos y las cerdas. También elaboramos informes de las actividades del proyecto, que son enviadas en este caso a FIDER Managua y creo que posteriormente a la Xunta de Galicia. Además de que lo importante también es que hemos sido capaces de estableces una excelente relación con los beneficiarios, entonces el hecho no solamente de que nosotros podamos aplicar nuestros conocimientos sino que ha habida un acople con las personas de la comunidad y debido también a la gran voluntad de ellos de hacer las cosas se ha logrado mucho éxito en este proyecto, porque de nada serviría que nosotros estuviéramos llegando con nuestro conocimientos a ellos y decirles "miren, hagan esto, hagan lo otro" si ellos no tienen la voluntad. Lo más importante es que la gran mayoría de los productores han logrado cambiar su actitud para mejorar sus fincas y mejorar su nivel de vida.

Carlos: Algo que habría que agregar ahí es que cuando nosotros entramos en esa comunidad, practicamente ellos trabajaban tradicional pero ya con la ayuda de la Xunta y de todos los gallegos y con la experiencia que tenemos nosotros en el campo como ingeñeros agrónomos, hemos transmitido lo que sabemos a ellos. Uno de los grandes éxitos que hemos tenido en la preparación de materiales y las capacitaciones que les hemos impartido a ellos y ellos han captado lo suficiente, todos los trabajos que hemos hecho con ellos lo han realizado no en un 100 por ciento pero si en un 70, 80 por ciento que es bien. Ellos ahora conocen lo que es un agroforestal, un conservación de suelos...




20 feb 2011

Pechando a porta dun proxecto, abrindo a xanela dos recordos

Enxeñería Sen Fronteiras Galicia, e FIDER Nicaragua, compartiron un soño de desenvolvemento rural sostible con oitenta familias da ribeira do río Sasle. Desde o 31 de decembro de 2010, este soño segue vivo sen nós.
Mais debeu ficar aló algo, esquecido, algo noso; unha desas cousas que non collen na maleta. Un anaquiño esfeiro que pesa máis que todos os informes finais que nos absorben estes días e demais papeis que ulen a despedida. Algo tan propio que nos fai tirar de lembranzas e resistir o paso do tempo e das fases.
Por iso se mantén acendida a luz neste blog, aínda que sexa alimentándose de recordos desesperados... e proximamente, alimentándose do froito que dea a semente que pousou o proxecto nas persoas do Programa de Coñecemento da Realidade, en forma de traballo de sensibilización no Norte.

Xa menos poeticamente, hoxe toca falar dun par de actividades que nos quedaran no tinteiro: os obradoiros informáticos nas oficinas de FIDER e os galiñeiros da Fase III nas comunidades.


Xornada de capacitacións en informática

Aló por setembro, na recta final do pasado inverno centroamericano, conseguiuse reunir a todo o persoal de oficina de FIDER en Jinotega e as dúas persoas de ESF Galicia no mesmo sitio e á mesma hora, non sen traballo.


A PCR Maruxa tiña preparada unha presentación sobre presentacións, con perdón da redundancia, do tipo Power Point, para o resto do equipo.


Silvio e Carlos non perdían ocasión para tomar anotacións mentres Yesenia, Reynaldo, Scarleth e Roberto procuraban non perder o fío. Aprendimos unha chea de consellos, e xa puxemos moitos en práctica, tanto nas capacitacións dos técnicos de FIDER como nas presentacións do grupo Agro de ESF.

Despois foi o turno do PCR Roberto e mais do persoal de oficina de FIDER, que comezaron unha formación participativa en creación e mantemento de blogues, de onde saiu o blog FIDER Jinotega. Aínda hoxe estamos en contacto para implementalo con novos proxectos no futuro.


...e noutra relaxada tarde jinotegana, Roberto aprendeu o pouco que sabe de Sistemas de Información Xeográfica (GIS) ao colarse nunhas improvisadas clases de Arc View do amigo Yader:

Yader, no centro, entre os atentos don Carlos e don Silvio


Reparto de material, deseño e execución do galiñeiro piloto

A elaboración de galiñeiros, coas súas posteriores capacitacións en cría de aves, foi a última actividade da Fase III na que chegaron participar as PCRs in situ.
Unha vez que don Reynaldo se tiña encargado da compra do material, chegara o momento de repartilo polas 80 casas beneficiarias, algo que prometía ser unha tarefa prolongada en varios días.

O repartidor transportaba o material dos galiñeiros,


e mais un par de bultos de ESF,


mentres os técnicos de FIDER se desprazaban en moto.


Entre as presas e a calor abafante, non sobraban mans á hora de descargar madeira e aramio.

A beneficiaria dona Medarda co seu chigüín e o beneficiario don Alfonso sorrinte

Todo ía segundo o previsto até que o terreo, asulagado polas chuvias torrenciais de días anteriores, nos xogou unha mala pasada na finca de Mario José...


A tracción do vehículo non daba máis de si, e menos aínda a tracción humana que aportabamos empurrando desde a parte traseira, así que aínda bo foi que un par de bois ben dirixidos aportou a tracción animal que nos sacou da lameira desinteresadamente:


Esa xornada por Sasle rematou en El Mojón, onde ficariamos coa nosa familia adoptiva, despois de repartir as últimas unidades:


Ao día seguinte, tendo en conta que se ían executar un total de 80 galiñeiros, e coa intención de aproveitar o material da forma máis eficiente, don Silvio, don Carlos e Roberto desprazáronse á finca de don Félix Pedro, beneficiario do proxecto ademais de construtor contratado para este cometido:


Unha vez contabilizado o material dispoñible, e calculadas as dimensións do deseño escollido, Félix Pedro esmerouse en erguer o seu galiñeiro, que serviría de modelo para realizar todos os demais:


O día esmorecía, a obra collía forma, e a primeira galiña curiosa viña supervisar o seu futuro dormitorio:




Hoxe, 80 familias de Los Horcones e de Sasle conseguiron aumentar así a diversificación da súa finca á hora de producir e consumir, dun xeito autosuficiente e sostible. Veremos os resultados en futuros informes.